Sayıştay’ın yayımladığı 2019 denetim raporlarından, İzmit Belediyesi’nde AKP’li Nevzat Doğan döneminde, özel kalem müdürlüğü kadrosunda 11 farklı kişinin sınavsız memur yapıldığı belirtildi. Yayımlanan raporda öncelikle istisnai memuriyetin sınırları şu şekilde açıklandı:  “657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 59’uncu maddesi kapsamında tanınan atama yetkisinin, sınırsız bir yetki olmadığı, bu yetkinin memuriyete sınavsız girişin bir yönetimi gibi kullanımına hukuken imkân bulunmadığı, bu sebeple, özel kalem müdürlüğü kadrolarına atanacakların seçiminde, belediye başkanlarının bir seçim dönemi boyunca çalışabilecekleri ehliyet ve liyakat sahibi kişileri seçmelerinin esas olduğunun altı önemle çizilmiştir. Sayıştay Genel Kurulunun 04.04.2005 tarih ve 5119/1 karar no.lu Kararında; açıktan istisnai memuriyete atanan kişinin diğer memur kadrolarına atanması hususunda, bu kadrolar için açılan sınavlara girmiş ve başarılı olmuş kişilerin atanmayı bekledikleri bir durumda, bu sınavlara girmeyen kişilerin istisnai memurluklar kullanılarak diğer memurluk kadrolarına atanmalarının, sınavlara girmiş ve başarılı olmuş kişiler aleyhine haksız bir durum yarattığı ve durumun Anayasanın kişilerin kanun önünde eşitlik ve kamu hizmetine girmede eşitlik ilkelerini ihlal edici nitelikte olduğu vurgulanmıştır.

ZARARA UĞRATICI NİTELİKTE

Belediye başkanlığının özel kalem müdürlüğüne yaptığı atamaların mevzuatın düzenleniş amacına aykırı olarak, memuriyete sınavsız giriş yöntemi olarak kullanıldığı görülmüştür. Devlet Memurları Kanun’u; atanma, sınavlar, kademe ilerlemesi ve derece yükselmesine ilişkin hükümleriyle bağlı olmaksızın bazı görevlere memur atanabileceğini kabul etmiştir. Kamu yönetiminde siyasi ve idari açıdan özellik taşıyan bazı görevlere yine belli bazı siyasi ve idari nedenlerle personel rejimine bağlı kalmaksızın memur atanabilme olanağı sağlayan bu gibi görev kadrolarına “istisnai memuriyetler” adı verilmektedir. 657 sayılı Kanun'da istisnai memuriyet olarak sayılan özel kalem müdürlüğü kadrosu hususunda Genelge yayımlanmış ve söz konusu kadroya yapılacak atamalara ilişkin bir takım düzenlemeler getirilmiştir.

HAZİNE MENFAATİ ZARARA UĞRATILDI

Söz konusu Genelgede; özel kalem müdürlüğü kadrolarına atanacakların, öncelikle belediyede çalışan memurlar ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan memurlar arasından seçilmesinin esas olduğu, memurlar arasından yapılacak atamalarda, Bakanlık izninin alınmayacağı, Özel kalem müdürlüğü kadrolarına yapılacak açıktan atamaların ise Bakanlık izni ile yapılacağı belirtilmiştir. Sonuç olarak, sadece hizmetin gereği olarak kullanılması gereken istisnai memurluk kadrolarının devlet memurluğuna girmede esas olan sınav sistemini aşmaya yönelik olarak kullanılmasının, devlet memurluğu kadrolarına liyakat esasına uymayan ve bu kadroların gerektirdiği niteliklere sahip olmayan kişilerin atanmasına imkan sağlayabileceği ifade edilmiş, devlet memurluğu alımı için açılan sınavlara katılmadan ve dolayısıyla bu sınavlarda başarılı olunmadan istisnai memuriyet kadrolarından diğer memurluk kadrolarına atanma hususunun uygulama ve sonuçları bakımından Hazine menfaatlerini zarara uğratıcı nitelikte bulunduğuna karar verilmiştir.

SINAVSIZ MEMUR OLMANIN YOLU

Hal böyleyken, belediye başkanının bir seçim döneminde görevde bulunduğu sürede, özel kalem müdürlüğü kadrosuna 11 farklı kişinin atandığı, bu atamaların tamamının açıktan atama yapılması suretiyle gerçekleştirildiği görülmüştür. Yapılan atamalar incelendiğinde; açıktan yapılan atamaların memuriyete sınavsız girişin bir yolu olarak kullanıldığı kanaati oluşturacak şekilde, özel kalem müdürü olarak açıktan atanan kişilerden, 25.04.2014 – 28.04.2014 tarihleri arasında görev yapan kişinin memur kadrosuna atandıktan sonra naklen başka bir kamu kurumuna tayin olduğu, 14.11.2014 - 05.01.2015 tarihleri arasında görev yapan kişinin eğitmen kadrosuna atandığı, 05.01.2015 – 16.01.2015 tarihleri arasında görev yapan kişinin memur kadrosuna atandıktan sonra naklen başka bir kamu kurumuna tayin olduğu, 27.07.2015-15.12.2015 tarihleri arasında görev yapan kişinin tekniker kadrosuna atandıktan sonra başka bir kamu kurumuna tayin olduğu, 7.12.2016 – 16.12.2016 tarihleri arasında görev yapan kişinin eğitmen kadrosuna atandıktan sonra naklen başka bir kamu kurumuna tayin olduğu, 13.09.2017 – 13.10.2017 tarihleri arasında görev yapan kişinin şef kadrosuna atandığı, 08.06.2018 – 27.08.2018 tarihleri arasında görev yapan kişinin memur kadrosuna atandıktan sonra başka bir kamu kurumuna naklen tayin olduğu, 27.08.2018 – 14.09.2018 tarihleri arasında görev yapan kişinin ise mühendis kadrosuna atandığı görülmüştür.

KURALLARA UYULMADI

Sonuç itibariyle, özel kalem müdürlüğüne yapılan atamalarda; öncelikle Belediyede çalışan memurlardan ya da diğer kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan memurlardan olması gerekliliğine uyulmadığı, bir seçim dönemi boyunca çalıştırılması esasına riayet edilmeyerek bu kadronun memuriyete sınavsız atama yolu olarak kullanılır hale geldiği, görevde yükselme ve unvan değişikliği esaslarına tabi olan memur kadrolarına atanmanın bir yolu olarak görüldüğü, bu suretle kanun önünde eşitlik, kamu görevine girmede eşitlik ve liyakat ilkesine aykırı bir durum oluşturulmaktadır. Bulgu konusu tespitin devam edip etmediği takip eden denetimlerde izlenecektir.