Ayrıca Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’a soru önergesi veren Gergerlioğlu, TRT’nin gelir kaynaklarını ve tabii dijital platformu üzerinden ücretli içerik üretmesini sordu.

TRT İncelenmeli!

Gergerlioğlu’nun verdiği Meclis Araştırmasının gerekçesinde, “Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu (TRT), son yıllarda, özellikle dijital platformu "tabii" üzerinden sunulan içeriklerin ücretlendirilmesi ve gelir kaynaklarının çeşitliliği konularında kamuoyunda çeşitli tartışmalar ve eleştiriler gündeme gelmiştir. Bu durum, TRT'nin finansal yapısı, kamu hizmeti yayıncılığı misyonu ve vatandaşlara sunduğu hizmetlerin niteliği hakkında derinlemesine bir incelemeyi gerekli kılmaktadır.” İfadeleri kullanıldı.

TRT’nin gelir kaynakları analiz edilmeli!

TRT'nin gelir kaynaklarının detaylı bir analizinin yapılmasının istendiği araştırma teklifinde, “Kurumun son beş yıllık dönemde elde ettiği gelirlerin kaynaklarına göre dağılımı incelenmeli; bandrol ücretleri, enerji payı, reklam gelirleri ve diğer ticari faaliyetlerden elde edilen gelirlerin oranları belirlenmelidir. Özellikle, vatandaşlardan toplanan bandrol ücretleri ve enerji paylarının yıllar içindeki değişimi analiz edilmeli ve bu gelirlerin TRT'nin toplam bütçesi içindeki payı ile kullanım alanları detaylandırılmalıdır. Bu analiz, TRT'nin kamu kaynaklarının etkin kullanımı açısından durumu açısından önem arz etmektedir.” ifadeleri yer almakta.

tabii’deki içeriklerden para alınması TRT’nin kamu hizmeti misyonuna uygun mu?

TRT'nin dijital platformu "tabii"nin finansal performansı da mercek altına alınmalıdır. Platformun kuruluşundan itibaren elde ettiği gelirler ve yapılan harcamalar incelenmeli; kârlılık durumu ve geleceğe yönelik finansal projeksiyonlar değerlendirilmelidir. Özellikle, "tabii" üzerinden sunulan ücretli içeriklerin, TRT'nin kamu hizmeti yayıncılığı misyonuyla ne ölçüde uyumlu olduğu sorgulanmalıdır. Kamu kaynaklarıyla finanse edilen bir kurumun, dijital platformu üzerinden ek ücret talep etmesi, etik ve yasal boyutlarıyla ele alınmalıdır. Bu bağlamda, TRT'nin dijitalleşme stratejisi kapsamında, "tabii" platformunun gelecekteki içerik ve ücret politikaları belirlenmeli; vatandaşların içeriklere ücretsiz erişebilmesi için çözüm yöntemleri araştırılmalıdır.

TRT’nin ticarileşmesi ve vatandaştan ek ücretler talep etmesi incelenmelidir

Uluslararası spor müsabakalarının yayın hakları ve bu hakların maliyetleri de TRT'nin bütçesi üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Özellikle UEFA Şampiyonlar Ligi ve benzeri organizasyonların yayın hakları için ödenen bedellerin, TRT'nin mevcut gelir kaynaklarıyla ne ölçüde karşılanabildiği analiz edilmelidir. Bu maliyetlerin, TRT'nin finansal yapısı üzerindeki etkisi ve vatandaşlara sunulan hizmetlerin kalitesi üzerindeki yansımaları değerlendirilmelidir. Ayrıca, bu tür yayınların ücretli platformlar üzerinden sunulmasının, vatandaşların bilgiye ve eğlenceye erişim hakkı üzerindeki etkileri de incelenmelidir.

Kamuoyunda, TRT'nin gelir politikaları ve "tabii" platformu üzerinden elde edilen gelirlerle ilgili çeşitli eleştiriler bulunmaktadır. Özellikle, kamu yayıncısının ticarileşmesi ve vatandaşlardan ek ücret talep etmesi konularında dile getirilen bu eleştirilerin haklılık payı ve TRT'nin bu konudaki resmî açıklamaları incelenmelidir. Bu eleştirilerin toplanması ve analiz edilmesi, TRT'nin kamu hizmeti yayıncılığı misyonunun korunması ve geliştirilmesi açısından önemlidir. 

Elde edilen veriler kamuoyuyla paylaşılmalı

Sonuç olarak, TRT'nin finansal yapısı, gelir kaynakları, dijitalleşme stratejisi ve kamu hizmeti yayıncılığı misyonu arasındaki ilişkinin detaylı bir şekilde incelenmesi gerekmektedir. Bu inceleme, kamuoyunun doğru bilgilendirilmesi, TRT'nin şeffaflık ve hesap verebilirlik ilkeleri doğrultusunda faaliyet göstermesi ve vatandaşların bilgiye ve eğlenceye erişim haklarının korunması açısından elzemdir. Bu nedenle, TRT'nin gelir kaynakları ve dijital platformu "tabii" üzerinden elde edilen gelirlerle ilgili kapsamlı bir araştırma yapılması ve elde edilecek bulguların kamuoyuyla paylaşılması büyük önem taşımaktadır.

Gergerlioğlu, “Bu sebeplerden dolayı “TRT'nin finansal yapısı, gelir kaynakları, dijitalleşme stratejisi ve kamu hizmeti yayıncılığı misyonu arasındaki ilişkinin detaylı bir şekilde araştırılması” amacıyla Meclis Araştırması açılmasını teklif ve arz ederim.” dedi.

Bakan Mehmet Nuri Ersoy’a soru önergesi

Gergerlioğlu verdiği soru önergesinde, “Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu (TRT), kamu hizmeti yayıncılığı misyonuyla faaliyet gösteren bir devlet kuruluşudur. Ancak son dönemde, UEFA Şampiyonlar Ligi, UEFA Avrupa Ligi, UEFA Konferans Ligi ve UEFA Süper Kupa maçlarının yayın haklarının TRT 1 ve dijital platformu “tabii” üzerinden, özellikle tabii platformunda bazı içeriklerin ücretli sunulmasıyla ilgili olarak kamuoyunda çeşitli eleştiriler ve tartışmalar gündeme gelmiştir.” İfadelerini kullandı.

Gergerlioğlu’nun Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’dan yanıtlamasını istediği sorular şöyle;

1-   TRT, kamu hizmeti yayıncılığı ilkeleri doğrultusunda, vatandaşların bilgiye ve eğlenceye ücretsiz erişimini sağlamakla yükümlüdür. Ancak tabii platformu üzerinden sunulan bazı içeriklerin ücretli olması, TRT'nin bu misyonuyla nasıl bağdaştırılmaktadır?

2-   TRT, vatandaşlardan toplanan vergiler ve elektrik faturalarına yansıtılan bandrol ücretleriyle finanse edilmektedir. Bu durumda, kamu kaynaklarıyla finanse edilen bir kurumun, dijital platformu üzerinden ek ücret talep etmesi, kamu kaynaklarının etkin ve adil kullanımı açısından nasıl değerlendirilmektedir?

3-   Uluslararası spor müsabakalarının yayın hakları genellikle yüksek maliyetlidir ve bu maliyetler yayıncı kuruluşlar için finansal bir yük oluşturabilir. Ancak TRT'nin, kamu yayıncısı olarak, bu maliyetleri gerekçe göstererek bazı içerikleri ücretli sunması, kamu hizmeti yayıncılığı ilkeleriyle ne ölçüde uyumludur?

4-   İnternette ve çeşitli medya organlarında, TRT'nin bu uygulamalarına yönelik eleştiriler bulunmaktadır. Özellikle, kamu yayıncısının ticarileşmesi ve vatandaşlardan ek ücret talep etmesi konularında dile getirilen bu eleştiriler hakkında TRT'nin resmi bir açıklaması veya yanıtı bulunmakta mıdır?

5-   TRT'nin dijital platformu tabii'nin gelecekteki içerik ve ücret politikası nasıl şekillenecektir? Kamu hizmeti yayıncılığı misyonu doğrultusunda, vatandaşların ücretsiz erişebileceği içeriklerin artırılması yönünde bir planlama mevcut mudur?

6-   TRT'nin 2022 yılında elde ettiği toplam gelir miktarı nedir? Bu gelirin ne kadarı bandrol ücretleri, enerji payı ve diğer kaynaklardan sağlanmıştır?

7-   2022 yılında cep telefonları, akıllı saatler, tabletler ve bilgisayarlar gibi elektronik cihazlardan alınan bandrol ücretlerinden elde edilen toplam gelir miktarı nedir? Bu gelir, bir önceki yıla göre nasıl bir değişim göstermiştir?

8-   2022 yılında elektrik faturalarından kesilen enerji payı kaldırılmıştır. Bu değişiklik sonrasında TRT'nin enerji payı gelirlerinde nasıl bir azalma olmuştur? Bu azalma, TRT'nin toplam gelirleri üzerinde nasıl bir etki yaratmıştır?

9-   TRT'nin dijital platformu "tabii" üzerinden 2023 yılında elde edilen toplam gelir miktarı nedir? Bu platformdan elde edilmesi beklenen yıllık gelir hedefi nedir?

10- UEFA Şampiyonlar Ligi ve diğer uluslararası spor müsabakalarının TRT kanallarında ücretsiz olarak yayınlanmasının maliyeti nedir? Bu maliyetler, TRT'nin mevcut gelir kaynakları (bandrol ücretleri, enerji payı, reklam gelirleri vb.) ile karşılanamamakta mıdır?

11- TRT'nin dijital platformu "tabii" üzerinden elde edilen ek gelirler sonrasında, vatandaşlardan alınan bandrol ücretleri ve diğer katkı paylarının azaltılması veya kaldırılması yönünde bir planlama mevcut mudur?

12- İnternette ve çeşitli medya organlarında, TRT'nin gelir politikaları ve dijital platformu "tabii" üzerinden elde edilen gelirlerle ilgili eleştiriler bulunmaktadır. Özellikle, kamu yayıncısının ticarileşmesi ve vatandaşlardan ek ücret talep etmesi konularında dile getirilen bu eleştiriler hakkında TRT'nin resmi bir açıklaması veya yanıtı bulunmakta mıdır?