Yazı Detayı
31 Temmuz 2019 - Çarşamba 10:59
 
Cumhuriyet Döneminin İktisadî Arayışlar Tarihi – XV
Süleyman PEKİN
suleymanpekin@gmail.com
 
 

Bu arada eleştirel yaklaşımlarını da sürdürmekte olan Yazarımız, 1950 yılında Türkiye nüfusunun % 6’sını teşkil eden ana dış ticaret limanı İstanbul’un bütün Türkiye’de satış hâsılatının % 53’üne sahip olmasını tespiten göstermektedir. Yerli dış ticaret tâcirlerimizin yabancı şirketlerin ‘ajan’ı yada ‘acenta’sı olmaktan öteye gitmediğini, ithalatın kısıtlamalar altına alınmadığı zamanlarda lüks tüketim mallarının satın alınması alışkanlığına (Cumhuriyet’in ilk dönemi) ve büyük motorlu pahalı özel otomobillerin sayısının hızla artmasına (İkinci Dünya Savaşı sonrasındaki dönem) tatlı ticaret kârları elde eden kesimlerin devletçe pışpışlanarak sebep olunduğunu, ticarette vergi kaçırmanın kolaylığını ve yurt dışına servet aktarabilme açısından dış ticaretin sağladığı olanak bolluğunu tek tek paylaşmaktadır. 

‘Devletçe Sahiplenilen İktisadi Kaynaklar ve Bu Kaynakların Kullanılması’ ara başlığında Tezel’in vardığı hüküm özetin özeti gibidir: “Türkiye’de 1923-1950 döneminde iktisadî kalkınma olarak ne edilmişse bu kalkınmanın itici gücünü devletin gerçekleştirdiği sermaye birikiminin oluşturduğu sonucuna varılmıştır.

‘Türkiye’de 1923-1950 Dönemindeki İktisadi Gelişme Tecrübesinin Karşılaştırmalı Değerlendirmesi’ alt başlığında Yazar önce Dönemler arası karşılaştırma yapmakta ve Cumhuriyet’i kurarak 1950’ye kadar tek partiyle yöneten kadronun ekonomide belirli bir gelişme sağladığını, refah seviyesini de sınırlı ölçüde arttırdığını belirtmektedir. Daha sonra Ülkeler arası karşılaştırma yaparak Yunanistan, Mısır ve İran gibi ülkelerle mukayeseli tablolar sunmaktadır. Netice-i kelâm; kişi başına düşen gerçek hâsılada 1926 ile 1950 yılları arasında % 40’lık artışa rağmen Avrupa’nın en fakir ülkelerinden çok daha fakir olduğumuz ayan beyan sunulmaktadır.

Buna mukabil Türkiye’deki gelişmenin Hindistan, Mısır, Yugoslavya ve Yunanistan’dakinden daha hızlı olduğunu saptayan Tezel, 27 yıllık dönemin Avrupa coğrafyasında bulunup da II.Dünya Savaşı’nda iyice hırpalanan Yugoslavya ve Yunanistan gibi ülkelerle aradaki farkı kapamaya yetmediğini aktarmaktadır. Fakat aşağı yukarı aynı yıllarda sanayileşme hamlesi başlatan ve nüfusları birbirine denk gibi duran Türkiye-Mısır-İran arasında Türkiye’nin kişi başına gelir, sanayinin GSYH içindeki payı ve 10 kişiden fazla işletmelerde çalışan sayısı gibi temel kalemlerde 1950 itibariyle Türkiye’nin öne çıktığı sözkonusu edilmektedir. 

‘Türkiye’de 1923-1950 Döneminde Yaşama Koşullarında Meydana Gelen Değişmeler’ alt başlığında paylaşılanlarsa pek iç açıcı değil. Zira gelişmişlik rakamlarında daha önde olduğumuz Hindistan ve Mısır gibi ülkelerden bile daha düşük beslenme ortalamasına sahip olduğumuz Y.Tezel tarafından net bir biçimde ortaya konulmaktadır. Avrupa’nın fakir ülkeleriyle yarışımız bile mümkün değil gibi görünüyor. 1950 yılına dek işçi ve köylülerin sofrasının pek değişmediği, o yıl itibariyle 40 bin küsur köy yerleşimin yalnızca binde birinde (40 adet) elektirik olduğu, okuma-yazma oranının % 35’e yükseldiği, yatak başına düşen ortalama nüfusun 1.100’e gerilediği ve doktor başına ortalama nüfusun da 3.400’e düştüğünü rakamlarla ilavelendirmektedir.

Son alt başlık olan ‘Türk Toplumunda Yaşama Koşullarının Dağılımı’nda hem çalışan başına hâsıla değerinde sektörler arasındaki farklar hem de yaşam koşullarında coğrafi bölgeler arasındaki farklar irdelenmektedir. Burada dikkati çeken temel husus, gelirin toplumsal katmanlar ve bölgeler arasındaki dağılımındaki problemlerin ve adaletsizliklerin günümüze dek düzeltilemeden devam ettiği hususudur. Yazar; 1950’de Türkiye’deki % 70’lik çalışan nüfusun gelirdeki payının ancak % 40 civarında olduğunu, ülke nüfusunun % 6’sını oluşturan İstanbul’un doktor-taşıt-radyo gibi hususlarda toplam zenginliğin yarıya yakınına sahip olduğunu ve ülkenin Batı ile Doğu illeri arasındaki yaşam koşulları farkının 1923-1950 döneminde azalmadığını aksine arttığını paylaşmaktadır.

(İşbu kitapla mülâki olmama vesile olan BŞEÜ Tarih Hocalarından Doç. Dr. Taner Bilgin’e teşekkür ederim. Bu derecede kapsamlı ve 600 sayfa boyunca analitik analitik düşündüren bir esere imza attığı için de yazarı Yahya Sezai Tezel’e hem minnettarım hem iyi dileklerimi sunarım.)

 
Etiketler: Cumhuriyet, Döneminin, İktisadî, Arayışlar, Tarihi, –, XV,
Yorumlar
Diğer Yazılar
'Tavşan Atlet' Muhalefet ve Sahtesine Aslından Daha Çok Rağbet Eden Millet
Türkiye, Türkiye Olmaktan Çıkarken..
İlkesizliğin Ülkesi
Türkiye Bölündü!
‘YENİLDİN, GENE YENİL, HEP YENİL’
“VE DİRİ DİRİ TOPRAĞA/ENKAZA GÖMÜLEN KIZ ÇOCUĞUNA SORULDUĞUNDA”
"Depremler Oluyor Beynimde"
Yalancıyım, Yalancısın, Yalancı Yarim
Zamları Kanıksamaktan Başka Bir Tuhaflığımız Yok
Hürriyetçi Bir Kongrenin Ardından
Zammınızı Sevsinler!
Yeni Çözüm Süreci: Göçürme
Şahsiyetin Sosyolojisi ve Besim Dellaloğlu
Hedef 2023; Sıra 23
Kuman-Kıpçak Diyarı : Ukrayna
Kırım’ın İlhakını Tanımıyoruz (8 Senedir)
Sorsan Herkes Reşit Oysa Kölelik Çeşit Çeşit
Ahlâk Hastalıkları Hastanesi Açılsın
Hasbelkaderlik Teorisi
“Ölüm Terbiyesi” ve Tedaileri – II
Üçüncü Dünya Savaşı ve Çin
Petro’dan Putin’e Rus Emperyalizminin Ruhu
“Ölüm Terbiyesi” ve Tedaileri – I
Abeslerle İştigal
Canbaza Bakma, Zambaza Bak!
İyilikspor & Kötülükspor ve İnsanlık Ligi
3 Tarz-I İhanet
Hayaller Turan, Gerçekler Tufan
Hürriyet/Özgürlük ve İstiklâl/Bağımsızlık Benim De Karakterimdir
Beyaz Türkler, Siyah Türkler Yok Ama Ak Budun, Kara Budun Gerçeği Var
Paragözlük Sebep, Çökkünlük Sonuç
İlkelerin Gücü Adına!
Çağa Bak; İnsan Mutlak Bir Hüsranda!
Zihniyetinizden İstifa Ediyorum
Müslümcünün Çilesi
Kimlik Kalpazanlığı Üzerine
Kocaeli: Muhalefeti Olmayan Şehir
Yedi Kocalı Devlet
13 Eylül ve Viyana’dan Sakarya’ya
Bir İslâmi Terör Devleti Kurmak
Felâketler Sarmalı Çağı
8 Kavim Seferleri ve Göç Ekonomisi
Tatil Manyaklığı Sosyolojimiz
Deizm Bir Tehlike Değildir, Aksine Bir Tevhid Eğilimidir
Aşkeder
‘Zamanın Kokusu’ ve Mülhemât –3
‘Zamanın Kokusu’ndan Mülhem Aforizmalar -2
‘Zamanın Kokusu’ndan Mülhem Aforizmalar -1
Dört Başı Mamur Yozluk
Derin Müsilaj
Kokuşmuşluk
“Ben Mafyaya Mafya Demem Gücü Benim Olunca”
Kesin İnançlılar & Fanatizmin Doğası – 3
Doğu Kudüs’ten Doğu Türkistan’a
“Ölüm Bir Grev Gibi Kaplamış Ülkemizi”
Soykırım Yalanı Karşısında Biz
Hak Dedi Artık Canıma!
“Yunus Emre Aslında Ne Dedi?”
Turnusol Turşusu; Sahibinden, Beklentiden
Resmî İdeolojiden Resmî Teolojiye Geçtiğimizin Resmidir
Huzurlarınızda Yücel Alpay Demir
Suskunluk Sarmalı ve Türk Halkının Korku Damarı
Korona Türkiye Distribütörlüğünden Duyuru!
Sadakat Hiyerarşisi
Kesin İnançlılar & Fanatizmin Doğası – 2
Bir Bardak Sudan İç Kavga Çıkarmak
Eşref-İ Mahlûkat Fantezisi ve Ahsen-İ Takvim Gerçeği
Kezâ “Ömrümüz Bitse Bizim Bitmez Derdimiz”
Karakterin Kaç Karat?
Bizi Kim İşletiyor?
Korku Kumpanyası ve Panik-Atak Zihin Dizaynı
Bir İnsan Türü Üzerine Tarihçe Denemesi
Caatsa İçeri, Okey Dışarı!
Aşı ve Irkçılık; Sağlıklı Türklük Yahut Popüler Faşizm
Sorgulayan (Prensip Sahibi) İnek
Annenin Çocuk Sevgisinin Doğası Yahut Klonlama
Biz, Biz, Biz; Sabahattin Gencal’ın Yoğurduklarıyız..
Yazı - Tura Atıyoruz; ‘Dik’ Demek Yok!
Tekraren: “Er ya da geç Atatürk’e varacaksınız”
Aklım Boşluğa Değince ‘Felâketim Olurdu Ağlardım’
Alışkanlıklara Reset, Kandillere Güncelleme
Milliyetçiliğe Mecbur Eden Millî Çıkarlar
Attan İnmeyesüz” ve İllâ Sorgulayasuz
Benim Lobim Senin Beyin Lobunu Döver
“Karabağ Yüreğimde Bir Şahdamardır”
Kesin İnançlılar & Fanatizmin Doğası – 1
Okullar Olmadan Maarifi İdare Etmek
Mavi Vatan, Yavru Vatan Ve Adalar Bütünleştirilmelidir
Para Mı, İnsan Mı? Tabii Ki Para..
‘Zafer’ler Kolay Kazanılmıyor Hacı!
Biri Yer, Biri Bakar; Yakarsa Dünyayı Garipler Yakar!
Yunanistan Mısır’ı Dublör Olarak Kullanmak İstiyor
Kabir Çivisi; İslam’ın Şartı 5 Veyahut Nisa 135
Akıl Karıştırma Kılavuzu – I
İsim Verme Alışkanlığımızın Yakın Tarih Analizi
Sembolleri Din Edinenler
Hâbil Âdem Pelister’i Takdim – II
Bu Bir İhbar ve İspiyon Mektubudur
Hâbil Âdem’i Takdim Ederim – I
Ortadoğu Halklarının Boy Fetişizmi
Anlamak ve Anlamlandırmaktır Hayat
Amerika Where’ye Gidiyor? (3 Yıl Önceki Sorumuz)
Fırtına Duası
19 Mayıs’çılar İle 29 Mayıs’çılar, Huu!
Nerde Kalmıştık Ülenn?
Kavm-İ Acîb-İ Arab
İngiliz Generalinin Servetiye’de Ne İşi Vardı?
23 Nisan Ramazan ve Fırsatçılık Bayramı
Keder Adam Öldürmez
Gıda ve Su İmparatorluğu
Egemenliğin Çin’e Devri
Çip Çağı ve Komünal Kapitalizm
Koronavirüs Üzerinden Yepyeni Bir Çağ Sürümü
Tarihe Selam, Kaybetmeye Devam
Ah ‘Benim Yalnız ve Güzel’ Askerim
Atan; Sıfır, Karşılayan; Sıfır
Yusuf Akçura Suriye’den Bildiriyor
Başkaldırı Günlüğü
Deprem Kader Değildir, Kaderciliktir
Halûk Levent Mi, Acun Ilıcalı Mı?
“Gönüllü Kerizlik” Üzerine
“Ki Aldatmadır Dinleri / Ve Gurrehum Fî Dînihim”
Sivrisinek İle Ateşböceği Arasında
Yengi Yıl Yakarması (NEGATİF DUA)
‘Manzara Koyma’ Ve ‘Cuk Oturtma’ Makinaları
İflah Olmaz Tiplerin Ükesi
Cibranlı Halil Der Ki; İnsanlar Hayatın Kölesidir
Kapitalizm Siyanür Sever
Rehber Kuran, Hedef İran
Tarih, Gelecek ve Levant Türkmenleri İçin Girizgâh
Ankara’da 7,5 Asırlık Cumhuriyet Mücadelemiz
‘ Tarikata Giriş Marşı ’
“Allah İnsanı İddiasından Vurur”
Gizli Gürcistan Emperyalizmi - II
Gizli Gürcistan Emperyalizmi - I
Eyy Kürk Milleti !
Bir Cinnet Cenderesindeyiz Hayli Zamandır
“Cahiliye’yi Farklı Okumak” Diye Bir Kitap
‘Devlette Devamlılık’ Hiç Bir Zaman Olmadı
Konyalı Celalettin, Nam-ı Diğer Mevlâna
HARRE-LENMEK
‘Uyanıklığın En Saf Hâlidir Yüzünüz’
Yalanla Yaşarken Gerçek Dünyada
Cumhuriyet Döneminin İktisadî Arayışlar Tarihi – XIV
Cumhuriyet Döneminin İktisadî Arayışlar Tarihi – XIII
Ulusal Gazeteler
Süper Lig
Takımlar
P
Av
M
B
G
O
1
Galatasaray
78
64
1
3
25
29
2
Fenerbahçe
76
76
1
4
24
29
3
Trabzonspor
49
49
10
4
15
29
4
Beşiktaş
46
40
12
4
14
30
5
Kasımpasa
43
50
10
7
12
29
6
Başakşehir
42
38
12
6
12
30
7
Antalyaspor
41
35
9
11
10
30
8
A.Demirspor
39
46
9
12
9
30
9
Alanyaspor
39
38
9
12
9
30
10
Rizespor
39
33
12
6
11
29
11
Sivasspor
38
36
10
11
9
30
12
Kayserispor
36
36
11
9
10
30
13
Samsunspor
36
35
13
6
10
29
14
Ankaragücü
33
36
11
12
7
30
15
Konyaspor
33
31
11
12
7
30
16
Gaziantep FK
31
33
14
7
8
29
17
Karagümrük
30
34
14
9
7
30
18
Hatayspor
30
33
11
12
6
29
19
Pendikspor
29
34
15
8
7
30
20
İstanbulspor
13
22
20
7
3
30
Nöbetçi Eczane


Nöbetçi eczanlerle ilgili detaylı bilgi için lütfen tıklayın.

Arşiv
Modül 1

Bu modül kullanıcı tarafından yönetilir, ister kod girilir ister iframe ile içerik çekilir. Toplamda kullanıcı 5 modül ekleme hakkına sahiptir, bu modül dahil tüm sağdaki modüller manuel olarak sıralanabilir.

Haber Yazılımı