Körfez ilçe Karayakuplu Köyü Muhtarı İbrahim Gürkan ile yaptığım röportaj da köylünün sıkıntıları ve yaşadığı problemleri konuştuk. Çiftçinin durumunu çok net bir şekilde ortaya koyan Gürkan’ın röportajını zevkle okuyacağınızı düşünüyorum.

Kısaca köyünüzden bahseder misiniz?

1350 yıllarında Orhangazi zamanında bölgeye bizim atalarımız yerleştirilmiş. O gün bugün ağırlıklı olarak tarım ve hayvancılıkla geçimlerini sağlayan kişileriz. Köyde 100 hane, 330 nüfus ve 200 seçmen var.

Köyünüzün durumu tarım ve hayvancılık açısından geçmişe göre nasıl?

1980’den sonra sistemli şekilde hükümet politikalarıyla tarım küçültülmek istendiği için tabiatıyla kazanç parametresi azalmış hatta son yıllarda tamamen zarar eder hale gelmiştir. Bu sebeple 80’den bu yana genç nüfus kentin varoşlarına göç etmiş ama bugün fabrikaların büyük bir bölümü kapandığı için oralarda da iş bulamaz hale geldiğinden tekrar geçim sıkıntısı iki mahallede başlamıştır.

Köyünüzde modern tarım uygulaması var mı?

Modern tarım süreci halk eğitilmediği için çok uzun zaman almıştır. Hala iktisadii yöntemle tarım yapmak isteyenlerimiz var. Teknoloji kabul edilmemiş ama kabul edilse de ekonomik girdi maliyetleri çok yüksek olduğu için devlette bunu bilinçli şekilde sübvanse etmediği için uzun yıllar boyunca maalesef küçük çiftçinin hali şu anda çok kötü durumdadır.

5-10 yıl öncesine göre çiftçi şu anda daha mı az üretiyor?

Üretemiyor. Tamamen üretmez hale geldi. Çünkü koalisyon hükümetinin çıkarttığı doğrudan gelir desteği sistemin başından sonuna kadar yanlıştır. Doğrudan Gelir Desteği çiftçinin başının belasıdır. Ürün desteği değil, doğrudan gelir desteği ekmeyenlere de veriliyor. Ve bunu kaldırmak için çok uğraştık. Nihat Ergün itiraz etti. Ama Meclis’in 1/3’ü ağa ve aşiretlikten geliyor. Bunların üzerine kayıtlı 250 bin- 400 bin dönüm arazileri var. Geçen koalisyon hükümetinin iyi niyetle çıkardığı bu hadise kötüye kullanıldı. Doğrudan gelir yerine Avrupa ve AB ülkelerinde uygulandığı gibi çiftçinin ekipman alırken, girdi maliyetlerinde en ağırlığı taşıyan mazot ve gübrenin direkt olarak sübvanse edilmesi lazım. Ürün artırımı içinde mutlaka ve mutlaka şu anda köylerde görev yapan tarım danışmanlarının daha aktif hale getirilmesi lazım.

Şu anda kaç danışman var?

Her ilçede bir tane.

Peki bu sayı yeterli mi sizce?

Yeterlidir. Kocaeli’nin tarım alanlarının coğrafyası küçük bir alan olduğu için, köyler ve araziler iç içe olduğu için yetişebilir.

Bu mühendislerin imkanları nasıl sizce?

Mühendislerimizin imkanları altlarına araba tahsis edilerek daha işler hale getirilebilir. Devletimizden bunu bekliyoruz. Ancak bunu beklerken de hiç tarım yapamaz hale geldikten sonra tarım danışmanı olsa ne olmasa ne, bu  da bir gerçekliktir.

Köyünüzde hayvancılığın gelişimi nasıl gidiyor?

Hayvancılık var ama günden güne azalıyor. Çiftçi kayıt sistemindeki kayıtlardan bunlar bellidir. Bundan 10 yıl öncesiyle kıyaslarsak bugünkü hayvan sayısı % 60 oranında azalmıştır.

Ne gibi ürünler ekiyorsunuz?

Ben 71 yılından beri önce babamın önderliğinde, şu anda 15 yıldır kendi imkanlarımla tarım yapıyorum, tarihte görülmemiştir. Benim çiftçilik tarihimde ilk defa gübre fiyatlarının son 6 ayda anormal yükselmesinden ötürü gübresiz ekin ekmek zorunda kaldım. Bu da çok utanç verici bir durum.

Bunun ne gibi olumsuz yanı olabilir?

Bu demektir ki ben daha ekerken % 50 ürün kaybına uğradım. Belki de % 70 oranında gelir kaybına uğradım demektir. Zaten çiftçilikte kar marjının değeri % 20’leri geçmeyecek rakamlardır. Zaten geçen yıllardaki ithal politikalarından benim kaybım büyük olmuştur. Benim şahsen kaybım 300 dönümlük sulu tarımda 2 sene üst üste 200 milyar olmuştur.

Kaç dönem muhtarlık yaptınız?

3 dönem muhtarlık, bir dönem il genel meclisi üyeliği yaptım. Kamu emekçiliği ruhumuza işlemiş o nedenle il genel meclisinde muhtarlık olarak kabul ediyorum.Zaten bana herkes muhtar diye hitap eder.

Köyünüzde ne gibi çalışmalara yaptınız?

Seçimlere bir yıl kaldı ama köyümde gelir olmamasına rağmen benim taattüt ettim işlerdeki ayni ve nakti hizmetlerin toplamı hemen hemen 600-700 milyar civarındadır.Vaat ettiklerimden de tek bir tanesi kaldı oda hemen hemen her hanemizden bir veya iki tane Çanakkale şehidi olduğu için ailelerimizi Çanakkale’ye ziyarete götürmek.Onu da seçimlere kadar gerçekleştireceğim.

Şu ana kadar köyünüze neler kazandırdınız?

Camimize Atatürk’ün annesinin adını verdim ve bu mahabedimiz %98 oranında bitti.Deprem bölgesi olduğumuzdan .mühendislere danışarak yaptığımızdan çok sağlam bir bina oldu.7 kilometrelik mesafedeki mahallemize köy konağı yaptık.Şuanda kabası bitmiş  şekilde kısa sürede de 60-70 milyara harcamayla da bitireceğiz.İmam evi,köy konağı,sağlık ocağı da bitirmiş olduğumuz çalışmalarımız.Ayrıca mezarlıklarımızı bakıma aldık.Yirmişer dönümlük üç mezarlığın etrafını çevirdik.

Harcamaları kim karşıladı?

Orada önemli olan bir kriter var köyler büyük şehir kapsamına alınınca bu işleri belediye yapıyor zannediliyor.Ancak bu böyle değil.Bunu projelendirmek,dilekçelerini almak uzun bir süreç gerektiriyor.Eğer bunu büyük şehirdeki daire başkanını ikna edip başara bilirsem ancak ayni yardım,demir, çimento, kereste gibi malzemeler temin edebiliyorsunuz ,oda tamamı değil.Malzemelerin bir kısmını karşılıyor,%50sini adlımızda kendimizi başarılı sayıyoruz.İşin nakti kısmı da var.Köylerin kuruş geliri yok.O yüzden muhtarların işi çok zor.Büyükşehir bize ne verdiyse biz onun on katı iş yapmışız.Biz çalışmalarımızla ilgili teftişte gördük ve bir numara olduğumuz söylendi.

Peki yapamadım dediğiniz iş var mı?

Ben kendimi uzun bir sürede köyüme ekonomik getiri getiremedim için başarılı saymıyorum.Etrafta bir numara deseler de Kocaeli’de 1991 ve 2004’de yılın muhtarı seçilmeme rağmen bu ödülü almama karşın kendimi başarılı saymıyorum.İzmit’e 25 kilometre mesafedeyiz ve içimizden eski İstanbul yolu geçmekte,ilçe merkezine 17 kilometre İstanbul gibi metrepole de sadece 80 kilometre mesafedeyiz ona rağmen biz ekonomik olarak ,sosyal olarak,kültürel olarak daha ileride olmamız lazımdı.Buna benim kişisel çabamda yetmedi.Çünkü bazı konulara tarım politikalarıyla ilgili.Benim arzuladım seviyeye gelemedik,gelmemizde bugün ki politikalarla zor gözüküyor.

Köylerde emlakçılığın arttığı ve İstanbulluların bir çok araziyi satın aldığı iddiaları dorumudur?

Şehirlerde aşırı yüklenme var.İstanbul ve Kocaeli de özellikle alanları genişletmek lazım.İzmit’in %50si ormanla kaplı,gereksiz tarım alanlarının geri kalan yerler yerleşim bölgesi.Yerleşim ve otoyollar buralara gelince ucuza alınan yerler değer kazanıyor.O nedenle akıllı yatırım yapmak isteyenlerin yoğun talebi var.Biz buna karşı çıkmamıza rağmen bir arpa yol ilerleyemedik.Kısacası bu sektör haline geldi.Köylü satıyorum diyor,vatandaşta alıyor.

Köyünüze bankacıların kredi vermek için geldiği iddalarına ne diyorsunuz?

Asparagas bir haber.İşin aslı tarım kredi ve pancar koopariflerini siyaset sistemli bir şekilde tavsiye edilmeye çalışılmasıdır.Onların çalışma şartlarını zorlaştırıyorlar.Faiş fiyattan ürün sattırıyor,köylülerde alamayınca kooparatiflerden borç alıp devlete aşırı bir yük biniyor.Devlette bundan kurtulmak için özel bankalarla anlaşma yapıyor,tarımsal kredi veriliyor.Olay bundan ibaret.

Büyükşehirle çalışmalarınız nasıl?

Çok iyi.Akıllı projeler götürülürse daire başkanları tarafından kabul görüyor.

Orman köylüsüne tanınan matta hakkının kaldırılması sizce doğru mudur?

Evet ormanların korunması adına doğru bir karar oldu.Ancak köylüye yakıt imkanı sağlanmalıydı.Birden yasaklanınca köylünün adapte olması zor oldu ama yerinde bir karar.Hükümeti tebrik ediyorum.

Köyünüzde Körfezli vatandaşların piknik yapabileceği alanlar var mı?

Ben Pehlivanın ivedilikle Körfezde piknik alanları oluşturmasını istiyorum.İlim tepede yapılan kent alanı dar ve vatandaşlar hijyenden uzak şartlarda piknik yapmak zorunda kalıyorlar.Belediye en yakın köyden başlayarak piknik alanları oluşturmalı.Mesela Belen köyünden başlanabilir.

Köyünüzün sipahiler barajı var.Burası piknik için kullanılamaz mı?

Ben ancak göletin çevresi çevrilirse müsaade edebilirim.Önlem alınmadan çocuklar için tehlikeli olabilir.Önce önlem almak lazım sonra olabilir.

Eklemek istediniz son sözleriniz var mı?

1989 yılından beri ilimizde valilik yapmış valilere candan teşekkür ederim.Çok büyük yatırımlarını gördüm sayın Kemal Nehrezoğlu, İhsan Dede, Memduh Oğuz, Kemal Önal, Erdal Ata bizlere her zaman çok büyük desteklerde bulunmuşlardır. Hepsine teşekkür ediyorum ayrıca bize bu imkanı verdiğiniz için sizlere de teşekkür ederim.