Aylardır konuşulan kriz sonuçta bizim de kapımızı çaldı ve ister istemez bütün bir toplum olarak etkilendik.Dünya üzerindeki bütün gelişmiş ülkeleri bile derinden etkileyen bir krizden etkilenmemek elbette mümkün değil.Günlük hayatlarımız içinde zaten fazlasıyla stres faktörü varken,bir de yaşanan kriz nedeniyle gelecek endişesi yaşıyor olmaktan bütün toplum olarak iyiden iyiye olumsuz etkilemiş durumdayız.

Her birey toplum içindeki konumuna göre az ya da çok krizden kaynaklanan sorunlar yaşıyor ancak asıl yük bu krizin ortasında sağlıklı çocuk yetiştirmeye çalışan anne babaların omuzlarına yüklenmiş durumda.

Gerçekten de ekonomik dengeler bozulduğunda bu dengesizliğin ilk yansıması öncelikle evliliklerde görülür.Evliliklerle birlikte çocukların büyütülmesi sırasında karşılaşılan her masraf artı bir yük olacak ve anne babalara ağır hasarlara yol açacak ciddi sorunlar olarak geri dönecektir.Dolayısıyla toplum olarak gündemimize yerleşen ekonomik kriz sırasında nasıl davranmalı,aile içi dengeleri nasıl korumalı,krizin olabilecek olumsuz etkilerinden çok fazla yara almadan çocuklarımıza nasıl yardımcı olmalıyız sorularının yanıtlarını doğru vermeliyiz.

Anne Babaların Endişeleri Nelerdir?

Ekonomik kriz öncelikle aile içi dinamikleri,huzuru ve güven duygusunu sarsar. Kişilerin normal yaşam düzenini ciddi anlamda bozar.Üstelik bir de çocuk yetiştirmeye çabalayan anne ve babalardan bahsediyorsak etkilerinin daha yıkıcı olacağını göz ardı edemeyiz.

Bebek bekleyen ya da çocukları olan ve sadece çocuklarının iyi yetişmesi,iyi eğitim alması için,pek çok konuda fedakarlık yaparak, hayata olumlu ve umutlu bakmayı isteyen ebeveynler yaşanan ekonomik krizde panik ve endişe duyguları yaşayabilir.Bu endişelere baktığımızda;

• Çocukların ihtiyaçlarını karşılayamayacağı,
• Gelecekte geçimini sağlayacağı bir işinin olup olmayacağı,
• Gelecekle ilgili belirsizlik duyguları,
• Güvensizlik ve kaygı bozuklukları,
• Depresyon
• Eşlerin birbirlerine ve evliliklerine yönelik korku ve kuşkular,

gibi farklı ve olumsuz duygular görüyoruz.Yaşanan her tür duyguyu ciddiye almak ve çözüme kavuşturmak çok önemlidir.Bu tip kriz dönemleri gerçekten de kritik süreçlerdir.Bu dönemde ebeveynlerin psikolojik olarak etki altında kalacağı her faktörün doğrudan evliliği sarsabileceği unutulmamalıdır.

Kriz Evliliği Nasıl Etkiler?

Ekonomik krizin evliliği etkileyeceği kesindir.Ancak bu etki sonucunda krizden nasıl çıkılacağı önemlidir:

• Olumsuz duygular sonucu ağır sarsıntılar mı yaşanacak?
• Eşler birbirine kenetlenerek,olabilecek en az hasarla mı atlatılacak?

Krizler aileler için bu anlamda dönüm noktalarıdır.İçine düşülen sıkıntı, doğrudan gelecekteki geçim şartlarıyla ilgili olduğundan aile bütünlüğünü de sarsıcı nitelikte olabilir.Özellikle,

• evin geçimini sağlayan eşin işsiz kalması
• emeğinin karşılığını alamaması,
• bir kaç işi aynı anda yapmak zorunda kalması,
• sağlıksız ve güvencesiz işlerde çalışmak durumunda olması,
• ailenin giderek yoksullaşması gibi olumsuz etkilenmeler olabilir.

Bu şartlarda en fazla etkilenenler ise çocuklar olacaktır. Üstelik krizler,kişilerin hayatlarında depresyondan, kaygı ve duygu durum bozukluklarına kadar gidebilen pek çok psikolojik sorunun ortaya çıktığı dönemlerdir.Ekonomik kriz olumsuz pek çok durumun ortaya çıkması gibi durumları tetikleyebilir.

Eşlerin çabuk toparlanmaları ve çözüme yönelik destek arayışları işleri ve hayata bakışlarını kolaylaştırıcı sonuçlar elde etmelerini sağlayacaktır.

Çocuklarımıza Nasıl Davranmalıyız?

Krizler bazı konularda daha dikkatli olmamızı gerektiren dönemlerdir.Normal şartlarda belki pek çok şeyi çocuklarımıza htirmeden geçiştirebiliriz ancak söz konusu olan bu krizde böyle bir tutumu önermiyoruz.Aksine bunun bütün toplumu ilgilendiren bir sorun olması sebebiyle özellikle çocuklarla paylaşılmasından yanayız.Böylece aslında doğru ve sağlıklı davranışlar oluşturmalarına da yardımcı olabiliriz.Yaşanan sorun ortak bir sorundur ve sıkıntı yaşanacaksa çocuklar da bu sıkıntıdan etkileneceklerdir.Dolayısıyla çocuklar bir çok isteklerine sınırlamalar geleceğini,biraz zor dönemlerden geçildiğini, onların da isteklerini erteleyerek bu konuda yardımcı olabileceklerini bilmek zorundalar. İlginçtir ki,eğer kendilerine doğru ve tutarlı açıklamalar getirilirse çocuklar aslında işbirliğine ve paylaşıma son derece açık varlıklardır. Yaşadığımız sorunları saklamak ya da görmezden gelmek yerine onlara sağlıklı ve doğru açıklamaları yapmak gerekir.Böylece sürekli bir şeyler istemelerinin de önüne geçmek mümkün olabilir.Bu dönemin geçici bir dönem olduğunu, bu sırada masraflarına ve isteklerine dikkat etmeleri ve aile olarak birbirlerine destek olmaları gerektiğini net olarak anlamalarını sağlamak ebeveynlerin işidir.

Ayrıca burada başka dinamikler devreye giriyor.Bizler kültürel yapımız ve geleneklerimizle birbirine bağlı bir kültürün çocuklarıyız.Bu kültürün gereklerine göre bu tip kriz ve sıkıntı dönemlerinde aile dayanışmaları ön plana çıkar. Yardımlaşmalar gerçekten de bireylere yardımcı olabilmenin bir yoludur.

Aile içinde birkaç yaş büyük çocukların kullanılmayan giysi ve malzemelerini birbiriyle paylaşmak,maddi manevi destekte bulunmak son derece olumlu katkılar sağlar.Krizler ne kadar ağır olurlarsa olsunlar bir gün biteceğini hatırlamakta fayda var.

Bilindiği gibi kriz aile içinde tüm bireyler açısından sıkıntı vericidir.Gerekirse bir destek almak,konuyu diğer aile büyükleriyle paylaşmak yararlı olacaktır.

Çocukların özellikle eğitim hayatları sürerken ve hastalık dönemlerinde ciddi masraflar olacaktır.Bu masrafları karşılama konusunda yakın aile üyelerinin desteği son derece önemlidir.

Eğer kriz konusunda başa çıkmakta sıkıntı yaşayan bir aile bireyi varsa durum acil olarak değerlendirilmeli ve konunun uzmanı kişilerden yardım alınmalıdır..

Öneriler

Ülke ekonomilerindeki çalkantılar evlilikte de sarsıntılara yol açabilir.Oysa bunu önlemenin yolları vardır.Öncelikle anlayış ve sevginin hakim olduğu bir ilişki ve yardımlaşmaya açık aileler bu türde sıkıntılı dönemleri başarıyla atlatabilmektedirler.

• Kriz bütün ülkelerin sorunudur,durumu kişiselleştirmeyin.
• Ailelerle olabilecek en yakın mesafede olun,bu çocuk bakımı gibi konularda masraflarınızı en aza indirecektir.
• Bu dönemin de diğer dönemler gibi bir süreç olduğunun bilincinde olun. Gerekirse ufak tefek el işleri yaparak da olsa aile bütçesine katkıda bulunabilirsiniz.
• Kriz dönemi bütçesine geçin,bebek,çocuk eşyaları ve diğer malzemeler konusunda eş dost ve diğer aile bireyleriyle yardımlaşın.
• Evden yapabileceğiniz işler aramaya bakın,getirisi az olsa bile para kazanacağınız için kendinize olan güveniniz ve umudunuz artar.
• Mümkünse olumsuz haberleri ve programları izlemeyin.

Bu dönem de atlatılacaktır.Sorun bütün dünyanın yaşadığı bir sorundur ve sadece sizin ailenizin yaşadığı bir sıkıntı değildir.Siz nasıl etkileniyorsanız emin olun diğer pek çok aile de aynı şekilde,hatta belki de daha fazla etkilenmektedir.Olayı gereğinden fazla abartmayın ama gereğini de yapın.